Hoşgeldiniz,

 

Piyano; Klavye'li telli bir çalgıdır. Kalvyedeki tuşlara basarak düzenek içindeki çekiçlerin tellere vurması ile ses çıkardığı için bazen vurmalı çalgı olarak da kabul edilir. Telli klavyeli çalgıların bilinen en eski atası, tarihi M.Ö. 2650 yılına uzanan Çin Ke’sidir. Bu çalgı, yaklaşık 1.5 m uzunluğundaydı ve tahta bir kutunun üstüne tutturulmuş 50 telden oluşmaktaydı. Her bir tel, 81 iyi kalite liften yapılmıştı ve yetenekli bir müzisyen, telin sahip olduğu sesin alt ve üst beşlisini, doğru yöntemler kullanarak elde edebiliyordu. Daha sonra geliştirilen Ke, Hareketli Köprü'lerin kullanıldığı 25 telli bir yapıya ulaştı; her 5 tel için, farklı renkte bir köprü kullanılmaktaydı. Hareket eden köprü sistemi, uzman müzisyenin, çok farklı ses renklerine ulaşmasını sağlıyordu. 

 

Avrupa'da ise Pisagor’un, M.Ö. 500 yıllarında, müzikal seslerin matematiksel ilişkilerini bulmak için kullandığı Monokord adında bir alet. Tahta bir kutunun üstüne sabitlenmiş 1 tel vardı ve telin altına konan bir kağıt aracılığıyla, farklı ses derecelerinin işaretlenerek incelendiği bir ölçeğe sahipti. Tel, bu derecelerin gösterildiği farklı pozisyonlardan parmakla çekilerek, değişik perdelerden sesler elde edilirdi. Yunanlılar tarafından sıklıkla kullanılan Monokord, Roma İmparatorluğu’nda da, özellikle kilisede, koronun tona girişini kolaylaştırmak amacıyla kullanılmıştı. Arezzo’lu Guido, entonasyonu kesinleştirmek için, çalgıya Hareketli Köprüler uyarlamıştı. Hareketli köprü, ardından gelecek olan başka yenilikleri de hızlandırmış, tel sayısı arttırılan Monokord'a, Klavis (Klavye) de eklenmişti. Klavis'teki her tuşun, kendine ait bir mızrabı vardı; tuşa basıldığında mızrap, elde edilecek sesin perdesine uygun bir noktadan teli çekip bırakmaktaydı. Klavis, kısa sürede tel sayısının artmasına olanak sağlamıştı. 12. ve 13. yy.' da yapılan denemelerle çalgının, tüm sesleri verebilecek özelliğe kavuşması amaçlanmıştı. Bu denemeler, Klavisiteryum (clavicytherium) denen çalgıyı doğurdu. 1300 yılında İtalya’da keşfedildiği düşünülen çalgı, Almanya’da geliştirilmişti. Teller, Arp'ta olduğu gibi, üçgen biçiminde yerleştirilmişlerdi ve Klavis'in ucuna sabitlenmiş, tüyden mızraplarla çekilmektelerdi. Klavisiteryum da, gelişerek, Klavikord'u oluşturmuştur. 15. yy'da üretilen ilk Klavikord modelleri, diğer çalgıların aksine, mızrapla tellerin çekilmediği, ancak, titreştirildiği bir sisteme dayanıyorlardı. 20-22 metal tele sahiptiler. 16. yy sonu ve 17. yy başında oldukça geliştirilen Klavikord, döneminin en popüler çalgısı haline gelmişti. 18. yy'da Pianoforte’nin icadından sonra bile, Klavikord, uzunca bir süre popülerliğini korudu. 1503 yılında, Venedik’li Giovanni Spinetti, dikdörtgen şeklinde, dört oktavlı yeni bir telli klavyeli çalgı icat etti. Dikdörtgen yapı, ses tahtasının genişlemesine ve tellerin daha uzun olabilmesine olanak sağlamıştı; Spinetti, neredeyse tüm yüzeyi tellerle kapladı. Bununla beraber, uzun teller, mızrabın tellere doğrudan dokunmasına izin vermiyordu; ses elde edebilmek için, mızrabın, teli çekip bırakması gerekmekteydi. Bu çalgıya, mucidinin adından hareketle Spinet adı verildi. Spinetti’nin ürettiği modellerde klavye çalgının dışındayken, 1550’den sonra, Milan’lı Rossi, klavyeyi çalgının içine alan modeller geliştirmişti. Spinet, gelişerek kanatlı Klavsen şeklini aldı. 1579’da da, bir üst oktavdan tınlayan üçüncü tel seti eklenmişti. 17. yy'da, dönemin en gözde çalgısı olan Lavta ile rekabet edebilecek durumdaydı. Takip eden yıllarda, Avrupa’nın en popüler çalgısı oldu ve besteleme tekniklerini derinden etkiledi. Fransa’da Chambonniéres ve Louis Couperin gibi bu çalgıya odaklanmış besteciler, kendilerini takip eden Jean -Philippe Rameau ve François Couperin ile birlikte, ünlü Fransız Klavsen Okulu’nu oluşturdular. Çalgı, Almanya’da Bach ailesini ve İspanya’da da, İtalyan besteci Scarlatti’yi derinden etkiledi.

Floransalı Bartolomeo Cristofori, 1711 yılında yeni bir müzik aleti icat etti. Bu çalgı üzerinde hem hafif seslerin hem de kuvvetli seslerin çıkartılması olanaklıydı. Bunun için adına İtalyanca hafif ve kuvvetli anlamına gelen Piyano e forte dendi. Yeni bir icat sayılan piyanonun sesleri meşin kaplı küçük seslerin tuşlar aracılığıyla harekete geçirilerek tellere vurması ile elde ediliyordu. Aletin mekanizması sesler sayısında küçük çekiçler, o çekiçleri harekete geçiren manivelalar ve bir de tellerin titremesini durduran susturucu çuha bölümü bulunuyordu. 

Bundan sonra piyanonun her bölümü ayrı ayrı incelenerek ve üzerlerinde çalışılarak geliştirilmiş ve bugünkü mükemmel piyanolar bizlere sunulmuştur..

Modern piyanonun ses genişliği kalın “la” dan ince “do” ya kadar olmak üzere yedi oktav ve bir minör üçlü’den ibarettir. Bununla beraber klasik piyano edebiyatını çalmaya altı buçuk oktav yetmektedir. Standart bir piyanoda 52 tane beyaz tuş ve 36 tane siyah tuş olmak üzere, toplam 88 tuş yer almaktadır. Konsol tipi piyano ve kuyruklu piyano olarak ikiye ayrılır. Ancak günümüzde ekonomik ve ergonomik olmasından dolayı dijital piyanolar da tercih edilmektedir. Piyanonun tuşlarının yanında pedalları da bulunmaktadır. Bu nedenle hem el hem de ayak ile çalınan bir enstrümandır. 

​

Söyler Sanat Akademisi'nde kadromuzdaki kıymetli hocalarımızdan ve eğitmenlerimizden Birebir Özel Piyano Dersleri ya da Birebir Grup Piyano Dersleri veya Online Özel Piyano Dersleri alarak siz de Piyano çalmayı öğrenebilir ya da mevcut seviyenizi ilerletebilirsiniz.

​